07/12/20

Γράφει η Πέρπερα  Δωροθέα ,φιλόλογος  και υπεύθυνη του ΚΔΑΠ ΔΗΜΗΤΡΑ kids

Η ταχεία εξάπλωση του covid-19 οδήγησε στο κλείσιμο όλων των βαθμίδων εκπαίδευσης της χώρας μέχρι νεοτέρας με σκοπό να αποτραπεί η εξάπλωση του ιού Κι επειδή εκπαίδευση των παιδιών είναι επικίνδυνο να σταματήσει. σχολεία και εκπαιδευτικοί οργανισμοί  στράφηκαν στην εξ αποστάσεως διδασκαλία, για αόριστο χρονικό διάστημα. Πρόκειται αναμφισβήτητα για σοβαρή διατάραξη της καθημερινότητας , με παιδαγωγικές, κοινωνικές και οικονομικές συνέπειες. Η διαχείριση αυτής της αλλαγής από όλους τους αρμόδιους και τους γονείς στους οποίους θα εστιάσω είναι μεγάλη πρόκληση.

Να πούμε αρχικά το αναμφισβήτητο :η εκπαίδευση δεν είναι μόνο ένα θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα. Είναι ένα παγκόσμιο κοινό αγαθό με άμεσο αντίκτυπο στην υλοποίηση όλων των άλλων ανθρωπίνων δικαιωμάτων και πρωταρχικός μοχλός προόδου .Αποτελεί έναν από τους βασικότερους  στόχους της Αειφόρου Ανάπτυξης ως θεμέλιο για δίκαιες, ισότιμες, χωρίς αποκλεισμούς ειρηνικές κοινωνίες. Όταν καταρρέουν τα εκπαιδευτικά συστήματα, η ειρήνη, οι ευημερούσες και οι παραγωγικές κοινωνίες δεν μπορούν να διατηρηθούν.

Αναμφίβολα ανακύπτουν προβληματισμοί λόγω των νέων συνθηκών μάθησης και εγκλεισμού που βιώνουμε. Θα αναφερθώ κυρίως  στην τηλεκπαίδευση των μαθητών και θα αρχίσω προσεγγίζοντας τις θετικές πτυχές του ζητήματος. Το εκπαιδευτικό σύστημα κλήθηκε να αναπτύξει  γρήγορες και δημιουργικές απαντήσεις στο κενό της εκπαίδευσης ,ώστε  να συνεχίσει να παρέχεται αυτή ακόμη και χωρίς τη φυσική επαφή εκπαιδευτικού και μαθητή. Έχουμε δει καινοτόμες προσεγγίσεις για την υποστήριξη της συνέχειας της διδασκαλίας: από την τηλεόραση έως τις πλατφόρμες για διαδικτυακή διδασκαλία. Χάρη στις ενέργειες κυβερνήσεων δόθηκε λύση στο κομμάτι της πρόσβασης στην εξ αποστάσεως διδασκαλία με προσιτές και διαθέσιμες λύσεις λογισμικού .Αλλά και από εταίρους σε όλο τον κόσμο υποστηρίχτηκε η συνέχεια της εκπαίδευσης, συμπεριλαμβανομένου του Παγκόσμιου Συνασπισμού Εκπαίδευσης που επιμελήθηκε η UNESCO.

Μια άμεση, πρακτική πρόκληση ήταν να κινητοποιηθούν οι ίδιοι οι εκπαιδευτικοί και να βοηθήσουν στο σχεδιασμό και την εφαρμογή εναλλακτικών μεθόδων υποστήριξης της μάθησης. Αυτό περιελάβανε την εξοικείωση με τις νέες τεχνολογίες και τον εντοπισμό και την ιεράρχηση του ανάλογου εκπαιδευτικού υλικού παράδοσης του μαθήματος έτσι που θα ενεργοποιούσε τη συμμετοχή των μαθητών Επίσης, η συνέχεια βασίστηκε σε μεγάλο βαθμό στη δημιουργικότητα, την ενσυναίσθηση και την κρίση τους ,οι οποίοι ενώ οι ίδιοι αντιμετώπιζαν σημαντικό προσωπικό στρες και αβεβαιότητα, παράλληλα θα καθησύχαζαν τους  επίσης ανήσυχους μαθητές και θα προσπαθούσαν να προσφέρουν δίκαιη, ποιοτική μάθηση. Όλα έδειξαν πως ήταν εφικτό ένα νέο υποσχόμενο μέλλον μάθησης με αλλαγές στους τρόπους παροχής ποιοτικής εκπαίδευσης και ήταν δυνατή η παρακολούθηση των νέων επιταχυνόμενων αλλαγών στον τομέα της τηλεκπαίδευσης.

Αυτό δεν ήταν μικρό επίτευγμα !Αυτά τα αποτελέσματα δείχνουν ότι οι ισχυρές, εστιασμένες προσπάθειες για να ξεπεραστούν ορισμένα από τα εμπόδια στη μάθηση μπορεί να είναι επιτυχημένες. Και σίγουρα καλύπτουν σε μεγάλο βαθμό  το κενό που θα υπήρχε από τη διακοπή της συνέχειας παροχής γνώσεων στους μαθητές. Δείχνουν τέλος πως υπάρχει ετοιμότητα για τωρινές ή μελλοντικές κρίσεις.

Θα συνεχίσω αγγίζοντας στο σημείο αυτό τις αρνητικές πτυχές των νέων συνθηκών. Υπάρχουν ανησυχίες ότι η διαδικτυακή μάθηση δεν ήταν το βέλτιστο υποκατάστατο της πρόσωπο με πρόσωπο διδασκαλίας. Προβλήματα προέκυψαν κι ελλείψεις .Δεν έχουν εξασφαλιστεί οι όροι για την αποτελεσματική λειτουργία της τηλεκπαίδευσης ,καθώς το Υπουργείο δεν έχει προμηθεύσει με υπολογιστές ή τάμπλετ όλους τους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς. Ωστόσο η εξ αποστάσεως εκπαίδευση είναι υποχρεωτική σε όλα τα παιδιά στην ελληνική επικράτεια. Ενισχύονται έτσι πρότερες εκπαιδευτικές  εκκρεμότητες και ανισότητες ,καθώς δεν υφίσταται καθολική πρόσβαση των μαθητών σε υποδομές (υλικό και λογισμικό).Θεωρήθηκε υποχρεωτική η τηλεκπαίδευση-υπερέκθεση στην οθόνη-στα νήπια και προνήπια Υπάρχει  έλλειψη επαρκούς επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών ή ενίσχυσής τους στην προετοιμασία την ανάλογη με τις ιδιαιτερότητες της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Τι γίνεται με τα παιδιά που έχουν διάσπαση προσοχής; ΔΕΠΥ;Οι αίθουσες διδασκαλίας των παιδιών είναι ακατάλληλες καθώς αντικαθίστανται από το τραπέζι της κουζίνας ή τον καναπέ του καθιστικού, από κήπους, δρόμους, υπνοδωμάτια. Δεν υπήρξε αναπροσαρμογή και μείωση του ωρολογίου προγράμματος αλλά και της διαζώσης ώρας (45΄) σε ώρα διαδικτυακής αίθουσας διάρκειας ανεκτής παιδαγωγικά για το μαθητή .

Και ο αδύναμος κρίκος…οι γονείς. Όσοι γονείς  είναι στο σπίτι ή σε θέση να εργαστούν με τηλεργασία έχουν εκτός από το να εργαστούν σωστά το να επιβλέψουν τις προσπάθειες των παιδιών τους στην εξ αποστάσεως μάθηση αναλαμβάνοντας έναν νέο ρόλο ως βοηθός εκπαιδευτικού και τεχνικού pc.Η συμμετοχή στο νέο εκπαιδευτικό σύστημα σχολικό και εξωσχολικό των γονιών στο σπίτι ή σε τηλεργασία εμπλουτίστηκε με τη φωτογραφία και αποστολή  εργασιών σε emails ,massager ,viber, e class.Εργαζόμενοι γονείς δε που δεν μπορούν να πάρουν άδειες ειδικού σκοπού έχουν να αντιμετωπίσουν διαφορετικές προκλήσεις: προσπαθώντας να παρακολουθούν τα παιδιά τους μέσω μηνυμάτων και κλήσεων κατά το διάλειμμα. Γονείς εκπαιδευτικοί  πρέπει να συνδεθούν για να διδάξουν στις δικές τους τάξεις μαθητών την ίδια ώρα που κάνουν μάθημα και τα δικά τους παιδιά. Τέλος ας αναρωτηθούμε για τους γονείς που δεν έχουν τις γνώσεις να βοηθήσουν τα παιδιά τους είτε που είναι από άλλη χώρα και δε γνωρίζουν καλά τη γλώσσα. Γονείς όλοι που συμπαρίστανται στα κουρασμένα από την πολύωρη έκθεση στις οθόνες παιδιά.

Λαμβάνοντας υπόψη την εναλλακτική λύση χωρίς εκπαίδευση, η διαδικτυακή εκπαίδευση ήταν ένα σημαντικό εργαλείο για τη διατήρηση της διδασκαλίας κατά το κλείσιμο του σχολείου .Ως κοινωνία αποκτήσαμε από αυτήν την εμπειρία μια πιο κριτική και ισορροπημένη άποψη της αξίας και του ρόλου της διαδικτυακής μάθησης. Διαπιστώνουμε ότι η εξ αποστάσεως με τη σημερινή μορφή μπορεί να υποστηρίξει τη συνέχεια της διδασκαλίας ,δεν μπορεί όμως να καλύψει τις εκπαιδευτικές ανάγκες όλων των μαθητών και ότι η πρόσωπο με πρόσωπο διδασκαλία και τα επιπλέον στοιχεία που προσφέρει το σχολείο όπως η ενθάρρυνση και το κίνητρο ,οι πρόσθετες ευκαιρίες μάθησης στον ανάλογο εκπαιδευτικό χώρο, το κοινωνικό περιβάλλον, εξακολουθούν να διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο στη μακροπρόθεσμη υγιή ανάπτυξη των μαθητών.

Ελλείψει χώρου προτάσεις εδώ δεν θα κάνω. Άλλωστε τους μαθητές -τα παιδιά σου και μόνο να ρωτήσεις θα σου απαντήσουν  πως θέλουν  να σταματήσουν οι παραπάνω δυσκολίες. Δεν με ρώτησε πάλι η δασκάλα, ενώ εγώ διάβασα .Εκείνη το ξέρει ;Είπε το όνομά μου κι έπειτα με ξέχασε και είπε πάλι τη Μαρία. Μου είπε η καθηγήτρια πως ξυπνάω και μπαίνω με το πάσο μου ,ενώ της εξηγώ πως δεν είχα ιντερνετική πρόσβαση το πρωί. Μου είπε πως εσκεμμένα δεν έχω εικόνα και ήχο για να μη συμμετέχω ,ενώ έχει πρόβλημα το pc μας .Πότε πια θα αγοράσουμε καινούργιο pc ;Δεν δουλεύει σωστά αυτό που μου δώσατε. Ξέχασες να στείλεις και την ορθογραφία στα αγγλικά και σχολιάστηκα ως αδιάβαστη. Πώς θα βαθμολογηθούμε τελικά μαμά; Πότε θα δω τους φίλους μου; Κουράστηκα μαμά τόσες ώρες μπροστά στην οθόνη .Έχω πονοκέφαλο, νυστάζω…